Petycja o podjęcie zdecydowanych działań antysmogowych w województwie śląskim

Do

Zarządu Województwa Śląskiego

Sejmiku Województwa Śląskiego

My niżej podpisani, popieramy wprowadzenie uchwały antysmogowej dla całego Województwa Śląskiego. To nasz region jest najbardziej dotknięty problemem zanieczyszczenia powietrza w Polsce. To nasze miasta królują w rankingach najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie. To w naszych miastach w ostatnim czasie odnotowano rekordowe stężenia pyłu zawieszonego. Odwołane zajęcia w przedszkolach i szkołach, czy alarmy smogowe wzywające nas do pozostania w domach nie rozwiążą problemu. Czas na realne działania na rzecz czystego powietrza!

Lista chorób, do których przyczynia się zanieczyszczenie powietrza jest długa: astma, infekcje górnych dróg oddechowych, przewlekła obturacyjna choroba płuc, nadciśnienie, wylewy, zawały, udary, rak płuc, a także szybsze starzenie się układu nerwowego. Bardzo negatywny jest wpływ zanieczyszczeń powietrza na rozwój płodu. Każdego roku kilka tysięcy osób mieszkających w województwie śląskim umiera przedwcześnie właśnie dlatego, że oddychają silnie zanieczyszczonym powietrzem.

Według raportu Najwyższej Izby Kontroli z 13 stycznia 2017 r. główną przyczyną przekroczeń zanieczyszczeń pyłowych w powietrzu w województwie śląskim jest tzw. niska emisja, związana przede wszystkim z indywidualnym ogrzewaniem budynków.

Na terenie województwa śląskiego w dalszym ciągu wykorzystuje się 700 tysięcy wysokoemisyjnych kotłów do ogrzewania mieszkań i domów. Są to urządzenia, w których spalany jest zarówno węgiel niskiej jakości (np. muł czy flot), jak i śmieci. Zła jakość paliw oraz stosowanie prymitywnych kotłów węglowych powoduje, że w dymie pochodzącym z domowych kominów pojawiają się duże stężenia rakotwórczego i mutagennego benzo(a)pirenu. Bez wyeliminowania tych instalacji i paliw jakość powietrza w województwie śląskim nie ulegnie poprawie.

Sytuacja jest dramatyczna i potrzeba zdecydowanych działań!

Proponowana przez Zarząd Województwa uchwała stanowi w dużej części rozwiązanie tego problemu. Doprowadzi ona do likwidacji trujących kotłów i zastąpienia ich źródłami ciepła bardziej przyjaznymi powietrzu: ogrzewanie sieciowe, gazowe, nowoczesne kotły na węgiel i drewno czy pompy ciepła. Jesteśmy jednak zdania, że zaproponowany przez Zarząd termin pełnego wdrożenia uchwały jest stanowczo zbyt odległy. Nie możemy czekać do 2026 roku na to, by wreszcie móc odetchnąć powietrzem, które nie stanowi zagrożenia dla naszego zdrowia i życia. Z tego też powodu, postulujemy przyspieszenie wdrożenia uchwały, tak aby wszystkie kotły pozaklasowe, tzw. „kopciuchy”, zostały wycofane z użycia do 1 stycznia 2022 roku.

Po co uchwała antysmogowa dla województwa śląskiego?

Województwo śląskie należy do regionów o najwyższym zanieczyszczeniu powietrza w całej Unii Europejskiej. 14 spośród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie leży na terenie województwa śląskiego. Określone prawem dopuszczalne normy dla maksymalnego stężenia pyłu zawieszonego (PM10 i PM2,5) oraz rakotwórczego benzo[a]pirenu są przekraczane praktycznie na terenie całego województwa. W przypadku rakotwórczego benzo[a]pirenu normy przekroczone są nawet kilkunastokrotnie. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest użytkowanie na masową skalę starych i wysokoemisyjnych pieców i kotłów na węgiel i drewno, w których można spalić praktycznie wszystko, w tym złej jakości węgiel czy odpady. Popularnie piece te nazywane są „kopciuchami” ze względu na duże ilości dymu, a co za tym idzie zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, które trafiają do powietrza. Obecnie nie istnieją żadne przepisy, które określałyby maksymalne emisje z kotłów czy pieców przeznaczonych do domowego użytku. W związku tym najpopularniejsze są rozwiązania najtańsze a jednocześni enajbardziej szkodliwe – spalanie marnej jakości węgla i śmieci w „kopciuchach”. Uchwała antysmogowa stwarza szanse na uregulowanie tego obszaru i wyeliminowanie z użytkowania zarówno najbardziej trujących pieców – „kopciuchów”, jak i najgorszej jakości opału.

Według najnowszego raportu Światowej Organizacji Zdrowia, co roku umiera przedwcześnie ponad 48 tysięcy Polaków, a każdy Polak żyje o 9 miesięcy krócej. Oddychając smogiem, statystyczni Polacy wdychają rocznie tyle rakotwórczego benzo[a]pirenu, ile znajduje się w ponad 2000 papierosów. Gdy jakość powietrza jest bardzo zła, jak w wojewódzwie Śląskim, liczba zawałów serca rośnie o 12 proc., udaru mózgu - do 16 proc., zatorowości płucnej - do 18 proc., a hospitalizacji z powodu migotania przedsionków jest nawet o 22 proc. więcej. Pacjenci częściej korzystają też z pomocy w placówkach podstawowej opieki medycznej, a śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych jest o 8 proc. wyższa.

Jak miałaby wyglądać uchwała antysmogowa dla województwa śląskiego. Czy oznacza zakaz stosowania węgla?

Uchwala antysmogowa dla województwa śląskiego nie oznacza wprowadzenia zakazu palenia węgla i drewna. Od przyszłego sezonu grzewczego ma obowiązywać zakaz spalania odpadów węglowych i mokrego drewna. Wymiana wszystkich starych wysokoemisyjnych kotłów na nowe ekologiczne źródła ogrzewania ma nastąpić w ciągu najbliższych 10 lat. Uchwała obejmie całe województwo śląskie.

Planuje się wprowadzenie od 1 września 2017 r. zakazu spalania paliw powodujących wysoką emisję, czyli węgla brunatnego, mułów, flotokoncentratów i wilgotnego drewna. Jak wynika z projektu uchwały, pożądanym sposobem ogrzewania budynków w województwie śląskim jest ciepło systemowe oraz ogrzewanie gazowe. Możliwe jest także ogrzewanie paliwami stałymi (węgiel, drewno), ale wyłącznie przy zastosowaniu kotłów o niskiej emisji zanieczyszczeń - w klasie 5.

Czy nie wystarczy po prostu dopłacać do wymiany kotłów?

Niestety, jak pokazują doświadczenia ostatnich lat oferowanie samych dotacji nie wystarcza. Po pierwsze, tempo wymian jest niewystarczające. Według szacunkowych danych co roku w Polsce sprzedawanych jest ok. 200 tys. kotłów na węgiel, a większość z nich (ok. 70%) to kotły o bardzo złych parametrach emisyjnych, podczas gdy na terenie województwa śląskiego np. w roku 2013 odnotowano wymianę jedynie 2690 „kopciuchów”. Przyznawanie dotacji bez przyjęcia regulacji skutkuje niweczeniem publicznych funduszy i nie daje nam nadziei na oddychanie czystym powietrzem w Województwie Śląskim w najbliższych dziesięcioleciach. Docelowo, trzeba wymienić ponad 700 tysięcy kotłów w całym województwie. Ale problemem jest nie tylko ich liczba. W Polsce, problemem jest sprzedaż kotłów bez minimalnych standardów emisyjnych. Co roku sprzedaje się ich 100–150 tys., które będą w użytku przez kolejne 15–20 lat, bo tyle wynosi cykl techniczny życia kotła. W ten sposób tylko pogłębia się problem niskiej emisji.

Kto pomoże mieszkańcom w wymianie kotłów?

Obecnie dostępne są dotacje dla mieszkańców, którzy chcą wymienić swoje stare kotły na systemy grzewcze bardziej przyjazne powietrzu. Oferują je urzędy gmin i miast oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. W przygotowaniu jest program Region Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który ma również udzielać wsparcia w tym zakresie.

5 676 podpisów

Wesprzyj nasze działania

Ostatnie komentarze

Popieram petycję o podjęciu zdecydowanych działań antysmogowych w województwie śląskim

Marek

Od dawna interesuję się wpływem zanieczyszczeń powietrza na jakość i zdrowie ludzi w naszym regionie. Przerażająca jest niska świadomość społeczna odnośnie zagrożeń i konsekwencji oddychania trującym powietrzem oraz wpływu swojego "małego kosmosu" na to jak będą żyły, rozwijały się i umierały całe populacje. Żyjemy w czasach klęski ekologicznej i tylko zdecydowane działania systemowe mogą cokolwiek zmienić w tym zakresie. Przyszłe pokolenia nas osądzą.

Katarzyna

„Możemy przyjąć, że niedobór tlenu albo inaczej wygłodzenie tlenowe jest jedyną i największą przyczyną wszelkich chorób” dr Stephen A. Levine. BARDZO PROSZĘ O POPRAWĘ STANU RZECZY W NASZYM REGIONIE, PONIEWAŻ WSZYSCY WDYCHAMY TEN SAM SMOG I WSZYSCY W PÓŹNIEJSZYM CZASIE TAK SAMO TO ODCHORUJEMY.

Petycja